ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ
Ιερεύς Κωνσταντίνος Καντάνης
Υπεύθυνος της επιτροπής για θέματα Αιρέσεων Ι. Μ. Αιτωλίας και
Ακαρνανίας
Εντεταλμένος στις Πανορθόδοξες Συνδιασκέψεις της Ι.Συνόδου για
θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
με
σκοπό να ενημερωθούν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί,
στις
κατηγορίες του «Νικόλαου, Καθολικού Αρχιεπισκόπου
Νάξου
- Τήνου - Άνδρου - Μυκόνου και μητροπολίτη παντός Αιγαίου»,
σε
επιστολή του κατά του Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. κ. Κοσμά.
Σε
πολλά sites κυκλοφόρησε η από 6 Μαρτίου 2017 επιστολή του κ. Νικολάου, που
υπογράφει ως ο «Καθολικός Αρχιεπίσκοπος
Νάξου - Τήνου - Άνδρου - Μυκόνου και Μητροπολίτης παντός Αιγαίου», με την
οποία δηλώνει την αντίδρασή του σε πρόσφατη ποιμαντική εγκύκλιο του
Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά, που διαβάστηκε
στους Ναούς της Αιτωλοακαρνανίας την Κυριακή, 5 Μαρτίου 2017.
Συγκεκριμένα
ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ.κ. Κοσμάς, όπως συνηθίζει κάθε χρόνο, αποστέλλει
ποιμαντικές εγκυκλίους στους Ναούς της Μητροπόλεως μας, όπως πράττουν όλοι οι
ευλογημένοι Μητροπολίτες της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος. Έτσι, την Κυριακή
26 Φεβρουαρίου 2017, αναγνώσθηκε στους Ναούς της Μητροπόλεώς μας εγκύκλιος για
την αξία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και την Κυριακή 5 Μαρτίου 2017, εγκύκλιος
για την ορθόδοξη πίστη και την νίκη της Ορθοδοξίας κατά των εικονομάχων και
άλλων αιρετικών.
Αυτές
οι εγκύκλιοι είναι ένας τρόπος επικοινωνίας του τοπικού Επισκόπου με τα
πνευματικά του παιδιά, τα πιστά μέλη της Εκκλησίας, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν
ποιμαντικό καθήκον του εκάστου Μητροπολίτη προς ενημέρωση ή για την κατήχηση
των πιστών που ανήκουν στην τοπική Εκκλησία, όπου ο Μητροπολίτης είναι
υπεύθυνος.
Αξίζει
να σημειωθεί πως η εγκύκλιος της Κυριακής της Ορθοδοξίας έγινε δεκτή με
ενθουσιασμό από τους πιστούς της Αιτωλοακαρνανίας, όπως αποδεικνύουν και βίντεο
που υπάρχουν στο διαδίκτυο, από αναρτήσεις που έκαναν εκκλησιαζόμενοι σε
πολλούς Ναούς πόλεων και χωριών της περιοχής μας.
Κι
ενώ ο λαός του Θεού ενθουσιάστηκε με την εγκύκλιο του πνευματικού του Πατέρα,
ένας πολίτης και κάτοικος νησιού μεγάλης απόστασης από εμάς, άγευστος της
Ορθοδόξου παραδόσεως, αφού δεν είναι μέλος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά
«Αρχιεπίσκοπος» παπικός, με ανοιχτή επιστολή στο διαδίκτυο σχολιάζει λέξη προς
λέξη το κείμενο του Μητροπολίτη μας και προχωρά σε χαρακτηρισμούς απαξιωτικούς,
αποκαλύπτοντας την κουλτούρα του παπικού ιερατείου και την αμετανοησία του.
Σημειώνει ότι το περιεχόμενο της εγκυκλίου του Σεβασμιωτάτου κ.κ. Κοσμά δήθεν «προσβάλλει τον Χριστιανισμό, αγνοεί τον λόγο του Χριστού, τους Πατέρες
της Εκκλησίας, την ίδια την πραγματική θεολογία της Ορθόδοξης Εκκλησίας και μας
συμβουλεύει να μην βαδίζουμε προς τα εμπρός αλλά προς τα πίσω και μάλιστα με το
προ Χριστού πνεύμα». Μάλιστα φθάνει στο σημείο να κατηγορήσει το
Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας ότι δήθεν διασπείρει τη μισαλλοδοξία και ότι
δήθεν διαψεύδει τη Θεία Αλήθεια, ενώ επίσης εναντιώνεται και με τον Άγιο Κοσμά
τον Αιτωλό για θέσεις που ψευδώς αποδίδονται στον Άγιο, καθώς και ομολογεί και
υπεραμύνεται του δόγματος του αλάθητου του πάπα, ο οποίος τοποθετείται στην
θέση του Χριστού ως κεφαλή της Εκκλησίας («…όμως
το αλάθητο αυτό δεν είναι θεωρητικό, αλλά πραγματικό. Κάποιος πρέπει να το
εκφράζει. Εμείς λοιπόν οι καθολικοί Χριστιανοί λέμε ότι το αλάθητο το εκφράζει
η οικουμενική σύνοδος, ενωμένη με την ορατή κεφαλή της που είναι ο Επίσκοπος
Ρώμης και σε συγκεκριμένες έκτακτες περιπτώσεις από μόνος ο ίδιος ο Επίσκοπος
Ρώμης, ο οποίος εκφράζει την πίστη της Εκκλησίας»).
Με
τα ανωτέρω, ο παπικός «αρχιεπίσκοπος παντός Αιγαίου» εκφράζει τη σύγχυση, την
αλαζονεία και την αδιαλλαξία των παπικών, οι οποίοι δεν άλλαξαν σε τίποτα από
το 1054 που αποσχίστηκαν από την Μία Εκκλησία του Χριστού και μετάλλαξαν την
πίστη τους σε κοσμική εξουσία, οδηγώντας σε αποστασία από τον αληθινό Θεό και
σε αλλοτρίωση τον δυτικό κόσμο.
Ομολογουμένως
προβληματίζει η χωρίς προηγούμενο προσπάθεια σπίλωσης Ορθοδόξου Ιεράρχη κατά
την εκτέλεση των καθηκόντων του στην Μητρόπολή του. Εξάλλου δεν έγιναν δηλώσεις
από το Σεβασμιωτάτο κ.κ. Κοσμά, σε χώρο που ενδεχομένως να ήταν παπικοί και κατόπιν
ο «αρχιεπίσκοπος Αιγαίου» να ενδιαφέρθηκε για το ποίμνιό του. Η Εγκύκλιος του
Σεβασμιωτάτου κ.κ. Κοσμά διαβάστηκε σε Ναούς και απευθύνθηκε σε Ορθοδόξους. Η
παρέμβαση του παπικού «αρχιεπισκόπου» και η προσπάθεια να παταχθεί κάτι που
αντιβαίνει την κοσμοθεωρία του, μπορεί να χαρακτηριστεί ως απολυταρχική στάση.
Ο
Χριστός και η Εκκλησία είναι ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ και ΒΙΩΜΑ. Αυτά είναι ξένα στην παπική
κουλτούρα. Για τον λόγο αυτό έχουμε όλο και περισσότερους παπικούς που
προσέρχονται στην Ορθόδοξη Εκκλησία και που βαπτίζονται. Αρκετοί χειροτονούνται
και Ορθόδοξοι κληρικοί. Τα τελευταία δύο χρόνια, φιλοξενήσαμε στον Αγρίνιο
Ορθοδόξους κληρικούς που ήταν πρώην ουνίτες ιερείς και παπικοί. Διαφώτισαν τον
λαό μας για την «αγάπη» και την εμπειρία τους στην πλάνη του παπισμού.
Ισχυρίστηκαν ότι στην Ορθοδοξία βιώνουν το μεγάλο δώρο του Θεού που λέγεται
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
Επειδή
ο παπικός «αρχιεπίσκοπος» προσπάθησε να «διδάξει» τον Ορθόδοξο Ιεράρχη για τους
Πατέρες της Εκκλησίας και την άποψή τους για τον παπισμό, παραθέτουμε γνώμες
Αγίων και φωτισμένων Πατέρων και αποφάσεις συνόδων που εναρμονίζονται με την
εγκύκλιο του Σεβασμιωτάτου κ.κ. Κοσμά.
Α.
Οι Άγιοι της Εκκλησίας μας:
- Μ. Φώτιος, Πατριάρχης
Κωνσταντινουπόλεως (866):
«Ποιος δε θα κλείσει τα αυτιά του στο άκουσμα της υπερβολικής αυτής βλασφημίας
(του filioque) η οποία εναντιώνεται στα Ευαγγέλια, αντιτάσσεται στις αγίες
Συνόδους, απορρίπτει τους μακαρίους και Αγ. Πατέρες… Εναντίον όλων μαζί των
προφητών, αποστόλων, ιεραρχών, μαρτύρων και αυτών ίδιων των Δεσποτικών λόγων η
βλάσφημη αυτή και θεομάχος φωνή εξοπλίζεται… αυτούς τους απατεώνες και
θεομάχους καταδικάσαμε με συνοδική και θεία ψήφο. Και δεν αποφανθήκαμε
στηριζόμενοι στις δικές μας κρίσεις. Φέραμε στο φως και εκθέσαμε πάλι σε
όλους την ορισμένη από τις μέχρι τώρα Συνόδους και τους αποστολικούς θεσμούς
καταδίκη… Έτσι και αυτούς, αφού εμμένουν στην πολύμορφη πλάνη τους, τους
αποκλείσαμε από κάθε χριστιανική κοινότητα… μόνη η κατά του Πνεύματος βλασφημία
… αρκεί να τους υποβάλλει σε μύρια αναθέματα … να αποκόψουμε από το σώμα της
Εκκλησίας την γάγγραινα της βλασφημίας … να ξεριζώσουμε τα φύτρα της πονηρίας».
- Αγ. Μάρκος Ευγενικός (1440): «ουκούν ως αιρετικούς
αυτούς απεστράφημεν και διά τούτο αυτών εχωρίσθημεν … αιρετικοί εισί άρα και ως
αιρετικούς αυτούς απεκόψαμεν … πόθεν ουν ημίν ανεφάνησαν εξαίφνης όντες
Ορθόδοξοι οι διά τοσούτων χρόνων και υπό τοσούτων Πατέρων και διδασκάλων
κριθέντες αιρετικοί; … φευκτέον αυτούς, ως φεύγει τις από όφεως … τους
χριστοκάπηλους και χριστεμπόρους». «Ημείς δι’ ουδέν άλλο απεσχίσθημεν των
Λατίνων, αλλ’ ή ότι εισίν, ου μόνον σχισματικοί, αλλά και αιρετικοί».
- Αγ. Γρηγόριος Παλαμάς (14ος αιώνας): «Ονίνησι το παράπαν ουδέν και
παρ’ αυτών των ουρανίων νόων σκευάζηται και προσάγεται το της ψευδοδοξίας
ίαμα».
- Αγ. Συμεών, Αρχιεπίσκοπος
Θεσσαλονίκης (15ος αιώνας):
στο έργο του «κατά πασών των αιρέσεων» χαρακτηρίζει τους Δυτικούς ως αίρεση που
«ανεβλάστησεν εις την Εκκλησίαν ύστερον από την Ζ΄ Οικουμενικήν Σύνοδον».
- Αγ. Νικόδημος Αγιορείτης (18ος αιώνας): «Οι Λατίνοι είναι αιρετικοί»
(σχόλια στον ΜΖ΄ Κανόνα των Αγ. Αποστόλων», Πηδάλιον, εκδ. Ρηγόπουλου, 1991,
σελ. 55)
- Αγ. Κοσμάς ο Αιτωλός (1779): «Ο ένας Αντίχριστος είναι ο
Πάπας» (Διδαχή Η΄), «τον Πάπα να καταράσθε, γιατί αυτός θα είναι η αιτία»
(Προφητεία).
- Αγ. Νεκτάριος, Επίσκοπος Πενταπόλεως
(1920):
«Λέγοντας ο Πάπας πως είναι η κεφαλή της Εκκλησίας, εξόρισε από τη Δυτική
Εκκλησία τον Χριστό … Αυτός ο υπερβολικός τύφος του Πάπα, αυτή η μοναρχομανία
του γέννησε τόσες αιρέσεις».
Β.
Έγκριτοι Θεολόγοι, Κανονολόγοι και Κληρικοί:
- Θεόδωρος Βαλσαμών (12ος αιώνας): Η Δυτική Εκκλησία
«απεσχοινίσθη προς έθη και δόγματα της Καθολικής Εκκλησίας και των
Ορθοδόξων αλλότρια … απέχεσθε των Λατινικών δογμάτων τε και συνηθειών».
- Ιωσήφ Βρυέννιος (1431): «τούτο (το filioque)
παρασυναγωγήν πάσαν έτεκεν. Τούτο πάσαν αίρεσιν εισήγαγεν … της
παραδόσεως πάντων των αγίων εναντιότης εστί και της ορθοδόξου πίστεως
ανατροπή».
- Ιωσήφ, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
(1430): «Ουκ
έχουσι τοίνυν απολογίαν οι Ιταλοί εύλογον περί της εαυτών πλάνης. Αυτοί γαρ
εαυτοίς πλάνη και απώλεια γεγόνασι. Και ου μόνον εις το Πνεύμα βλασφημούσι το
Άγιον, αλλά και πάσαν ασέβειαν κατεργάζονται … μη ουν συμπεριενεχθώμεν τούτοις
… ίνα μη και ημείς τω διαβόλω προστεθησόμεθα… Πως γαρ ένωσις έσται ημίν μυρίων
μεσεμβελούντων δογμάτων μεταξύ ημών ;».
- Γεννάδιος Σχολάριος, Πατριάρχης
Κωνσταντινουπόλεως (15ος αιώνας):
«Ει μετά των Λατίνων ενωθήσεσθε ούτως, και του Θεού χωρισθήσεσθε και αδοξίαν
αΐδιον υποστήσεσθε».
- Σίλβεστρος Συρόπουλος, Μ.
Εκκλησιάρχης Κωνσταντινουπόλεως (15ος αιώνας): « Η των Λατίνων διαφορά αίρεσις
εστί και ούτως είχον αυτήν οι προ ημών».
- π. Ιουστίνος Πόποβιτς, Καθηγητής
Δογματικής (1979):
«Εις την ιστορίαν του ανθρωπίνου γένους υπάρχουν τρεις κυρίως πτώσεις : του
Αδάμ, του Ιούδα, του Πάπα … Ο παπισμός με την ηθική του είναι κατά πολύ
αρειανισμός … το δόγμα περί αλαθήτου του Πάπα είναι όχι μόνο αίρεσις αλλά
παναίρεσις. Διότι καμία αίρεσις δεν εξηγέρθη τόσο ριζοσπαστικώς και τόσον
ολοκληρωτικώς κατά του Θεανθρώπου Χριστού και της Εκκλησίας Του, ως έπραξε
τούτο ο παπισμός διά του αλαθήτου του Πάπα-ανθρώπου. Δεν υπάρχει αμφιβολία. Το
δόγμα αυτό είναι αίρεσις των αιρέσεων, μία άνευ προηγουμένου ανταρσία κατά
του Θεανθρώπου Χριστού».
- π. Φιλόθεος Ζερβάκος (1980): «Οι Λατίνοι εναντιούμενοι εις
το Πνεύμα το Άγιον … προσέθεσαν, σκοτισθέντες υπό του πονηρού, και το «εκ του
Υιού». Ακολούθως οι Παπολάτραι υπέπεσαν εις μυρίους κακοδοξίας και αιρέσεις
…εύχομαι η χάρις του Θεού να σε φυλάξει από τους λύκους, τους αιρετικούς».
- π. Ιωάννης Ρωμανίδης, Καθηγητής
Δογματικής (2001):
«το filioque είναι αίρεσις ασχέτως οιασδήποτε μεμονωμένης γνώμης ή
εκφράσεως και Έλληνος συγγραφέως, αν και δεν υπάρχει ούτε είς Έλλην».
Γ.
Αλλά και συνοδικώς έχει καταδικαστεί ως αίρεση ο Παπισμός (ενδεικτική η αναφορά):
- Σύνοδος 879, εν Κωνσταντινουπόλει (χαρακτηρίζεται ως Η΄
Οικουμενική Σύνοδος): αιρετική πλάνη η προσθήκη του filioque στο Σύμβολο της Πίστεως.
- Σύνοδος 1170, εν Κωνσταντινουπόλει: «βουλήν κατεβάλοντο, ίνα
τελείως αποκόψωσι τελείω χωρισμώ τον Πάπα και πάντας τους συν αυτώ … ούτε
αυτούς τελείω αναθεματισμώ παρέδωσαν, καθώς και τας λοιπάς αιρέσεις … φήσαντες
το Αποστολικόν «αιρετικόν άνθρωπον μετά πρώτην και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού,
ειδώς ότι εξέστραπτε ο τοιούτος και αμαρτάνει ων αυτοκατάκρητος».
- Σύνοδος 1450, εν Κωνσταντινουπόλει (τελευταία Σύνοδος στον Ι. Ν.
Αγ. Σοφίας): καταδίκη της ενωτικής Συνόδου Φεράρας-Φλωρεντίας και των αιρετικών
διδασκαλιών των Λατίνων.
- Σύνοδος 1722, εν Κωνσταντινουπόλει: «να αποδιώχνετε το ψεύδος … να
απέχετε μακριά από τις καινοτομίες και τους νεωτερισμούς των Λατίνων, οι οποίοι
δεν άφησαν κανένα δόγμα και μυστήριο και παράδοση της Εκκλησίας που να μην το
φθείρουν και το νοθεύσουν».
- Σύνοδος 1838 εν Κωνσταντινουπόλει: «να προφυλάξωμεν τα γνήσια
τέκνα της Ανατολικής Εκκλησίας από τας βλασφημίας του Παπισμού … τα βάραθρα των
αιρέσεων και τους ψυχοφθόρους κρημνούς της παπικής πλάνης των … ίνα γνωρίσητε
όσον το διάφορον ημών των Ορθοδόξων από των Κατόλικων, ίνα μη απατάσθε από του
λοιπού από τα σοφίσματα και καινοφωνίας των ψυχοφθόρων τούτων αιρετικών … της
ματαιόφρονος και σατανικής τούτων αιρέσεως».
- Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως,
Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, 1848: «από αυτές τις αιρέσεις που διαδόθηκαν σε μεγάλο
μέρος της οικουμένης, για τους λόγους που γνωρίζει ο Κύριος, ήταν κάποτε ο
Αρειανισμός. Σήμερα είναι και ο Παπισμός … (το filioque) είναι αίρεση
και αυτή που την πιστεύουν αιρετικοί … γι’ αυτό και η μία, Αγία,
Καθολική και Αποστολική Εκκλησία ακολουθώντας τα ίχνη των αγίων Πατέρων,
ανατολικών και δυτικών, κήρυξε και παλαιά επί των Πατέρων μας, και αποφαίνεται
πάλι σήμερα συνοδικώς … ότι είναι αίρεση και οι οπαδοί του αιρετικοί … Επίσης οι
συνάξεις που συγκροτούνται από αυτούς είναι αιρετικές και κάθε κοινωνία
πνευματική των Ορθοδόξων τέκνων … με αυτούς είναι αντικανονική, όπως ορίζει ο
ζ΄ κανόνας της Γ΄ Οικ. Συνόδου».
- Σύνοδος 1895, εν Κωνσταντινουπόλει: «υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές
που αφορούν στα θεοπαράδοτα δόγματα της πίστεώς μας και στο θεοσύστατο κανονικό
πολίτευμα της διοικήσεως των Εκκλησιών … Η Παπική Εκκλησία …όχι μόνο αρνείται
να επανέλθει στους Κανόνες και τους όρους των Οικουμενικών Συνόδων, αλλά στο
τέλος του 19ου αι. ευρύνοντας το υφιστάμενο χάσμα, επισήμως ανακήρυξε και
αλάθητο … Η σημερινή Ρωμαϊκή είναι Εκκλησία των καινοτομιών, της νοθεύσεως
των συγγραμμάτων των Πατέρων, της παρερμηνείας της Γραφής και των όρων των
Οικουμενικών Συνόδων. Γι’ αυτό ευλόγως και δικαίως αποκηρύχθηκε και
αποκηρύσσεται εφ’ όσον μένει στην πλάνη της».
Εκτός
των Οικουμενικών Συνόδων και σε πληθώρα άλλη Τοπικών Συνόδων της Ορθοδόξου
Εκκλησίας μας μετά το Σχίσμα που καταδικάζουν τις αιρετικές διδασκαλίες του
Παπισμού (1089, 1233, 1273, 1274, 1282, 1285, 1341, 1351, 1441, 1443, 1484,
1642, 1672, 1722, 1727, 1755, 1838, 1848, 1895).
Αυτά λοιπόν μας
παραδόθηκαν από τους Αγίους, αυτά μας δίδαξε ο Μητροπολίτης μας κ.κ Κοσμάς,
αυτά θα ακολουθήσουμε και εμείς. Έχουμε εμπιστοσύνη στην Ιερά Συνοδο, στους Ιεράρχες
μας, στο Άγιο Όρος, στις θεολογικές μας σχολές και τους ζητάμε να είναι
θεματοφύλακες της Αλήθειας που ο Θεός μας αποκάλυψε.
