ΤΑ ΕΞΩΚΚΛΗΣΙΑ ΜΑΣ

.
.
1. Αγία Παρασκευή Μπόικου ή Λόγκου

Την εποχή της Τουρκοκρατίας πατριώτες εκπατρισμένοι από επιδρομές και διωγμούς κατέφυγαν στην απόκρυφη τοποθεσία της Μπόικου, στους πρόποδες των Ακαρνανικών Ορέων. Εκεί έχτισαν το συνοικισμό τους με πρώτο κτίριο την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής που χτίστηκε γύρω στα 1547 και παλιότερα ήταν γυναικεία μονή. Το εκκλησάκι αυτό έπαιξε σπουδαίο ρόλο κατά την Τουρκοκρατία, ως τόπος συγκέντρωσης των οπλαρχηγών. Λέγεται επίσης ότι ο πατήρ Κοσμάς ο Αιτωλός όταν περιόδευε στην περιοχή πάντοτε σταματούσε στην Αγία Παρασκευή. Επί πολλά χρόνια το εκκλησάκι είχε εγκαταλειφθεί και κατά τις βροχερές μέρες του χειμώνα οι βοσκοί στέγαζαν εκεί τα ποίμνιά τους. Εδώ και αρκετά όμως χρόνια το εκκλησάκι απολαμβάνει τη φροντίδα και το ενδιαφέρον των πιστών και αποτελεί σήμερα κόσμημα για την περιοχή. Στη μνήμη της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου) τελείται μεγαλοπρεπής πανήγυρη με την προσέλευση προσκυνητών από όλη την περιοχή.




2. Άγιος Δημήτριος

Το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου είχε τεράστια περιουσία της οποίας τα έσοδα διέθετε για τους αναξιοπαθείς και την προετοιμασία του αγώνα των Ελλήνων να απαλλαγούν από τον τουρκικό ζυγό. Κατά την παράδοση, το 1790, ο Αλή Πασάς πέρασε τον Άγιο Δημήτριο και προσέφερε 50 γρόσια με την εντολή να μνημονεύουν τον Πατέρα Κοσμά τον Αιτωλό τον οποίον τιμούσε ιδιαίτερα. Σύμφωνα με άλλη παράδοση, Έλληνες που είχαν σκοτώσει σε ενέδρα Τούρκο στρατιώτη κατέφυγαν στον Άγιο Δημήτριο. Με θαύμα του Αγίου, οι Τούρκοι που τους καταδίωκαν οπισθοδρόμησαν και δε τους πείραξαν. Για πολλά χρόνια το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου είχε εγκαταλειφθεί και είχε σχεδόν καταρρεύσει. Προ ετών όμως ένας Κατουνιώτης πολιτικός μηχανικός, ο Σταμούλης Τζούρος ανέλαβε και ξανάχτισε από τα θεμέλιά του τον Άγιο Δημήτριο. Έτσι σήμερα μπορούμε να δούμε ένα ξωκλήσι λουσμένο στο φως του μακρινού παρελθόντος και στη μνήμη του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου) έχει μεγάλη προσέλευση κόσμου.



3. Προφήτης Ηλίας

Το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία χτίστηκε από αγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης σε ανάμνηση της ηρωικής και νικηφόρας μάχης της 10ης Αυγούστου 1822, στα υψώματα του Προφήτη Ηλία Αετού κατά του Κιουταχή υπό τον αρχιστράτηγο Γ. Βαρνακιώτη. Ένας σεισμός είχε μεταβάλλει το εκκλησάκι σε ερείπια αλλά το 1925 ξαναχτίστηκε από τον Αριστείδη Τσιτσώνη. Κατά τον σεισμό του 1966 καταστράφηκε πάλι αλλά για τρίτη φορά ξαναχτίστηκε από τα παιδιά του Αριστείδη Τσιτσώνη. Η μνήμη του Προφήτη Ηλία γιορτάζεται στις 20 Ιουλίου, οπότε πλήθος πιστών συρρέει στο ξωκλήσι.



4. Άγιος Προκόπιος

Ο Άγιος Προκόπιος είχε χτιστεί ως ενοριακός ναός από τους κατοίκους του οικείου συνοικισμού. Μάλιστα, η οικογένεια Σακκά που ήρθε μετά την πτώση της Βασιλεύουσας εναπόθεσε στον Άγιο Προκόπιο τεμάχιο εκ του Ιερού λειψάνου του (δάκτυλο) που έφερε μαζί της. Επί μακρόν κι ο Άγιος Προκόπιος είχε εγκαταλειφθεί. Πριν εξήντα χρόνια όμως δύο οικογένειες της Κατούνας τον ανοικοδόμησαν. Συμφωνα με την παράδοση, ο θρυλικός Κατσαντώνης, ένας από τους σημαντικότερους κλέφτες της προεπαναστατικής περιόδου κατέφυγε τραυματισμένος στον Άγιο Προκόπιο μετά από κάποια μάχη όπου οι κάτοικοι της Κατούνας τον περιέθαλψαν. Η μνήμη του Αγίου γιορτάζεται στις 8 Ιουλίου.



5. Άγιος Γεώργιος- Βελαώρα

Το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στη Βελαώρα, στη θέση «Ζελέϊκα». Το σημερινό εκκλησάκι είναι χτισμένο στα ερείπια παλιότερου ναού κι είναι άγνωστο πότε ακριβώς και από ποιον χτίστηκε. Αργότερα, ο Ξενοφών Ζέλος έχτισε το σημερινό ξωκλήσι. Όμως, γύρω στο 1942 και πριν καλά καλά ολοκληρωθεί η οικοδόμηση του ναού, οι Γερμανοί κατακτητές σαν πράξη αντεκδίκησης για την ανατίναξη γερμανικής φάλαγγας από αντάρτες προξένησαν πολλές καταστροφές στην περιοχή και αφαίρεσαν ανθρώπινες ζωές. Θύμα των Γερμανών ήταν και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, το οποίο καταστράφηκε και από τότε παρέμεινε ερειπωμένο και δεν λειτούργησε για πολλά χρόνια, ενώ οι ελάχιστες εικόνες που είχε χάθηκαν. Πριν λίγο καιρό όμως, μετά από απαίτηση πολλών κατοίκων, έγινε η αναστήλωσή του και διαμορφώθηκε ο χώρος γύρω από το ναό.



6. Παμμεγίστων Ταξιαρχών

Σε μια μαγευτική πλαγιά, μόλις χίλια μέτρα από τη Κατούνα, στο δρόμο προς το Λουτράκι, βρίσκεται το νεόκτιστο εκκλησάκι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών. Το μικρό αυτό γραφικό εκκλησάκι έχει μαγευτική θέα και ο επισκέπτης μπορεί να αγναντέψει από εκεί τον Αμβρακικό κόλπο, το Λουτράκι, το Βάλτο και τη Βελαώρα. Η κατασκευή του έγινε με συντονισμένες προσπάθειες των κατοίκων και με εράνους και δωρεές.



7. Άγιος Νεκτάριος-Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

Το δισυπόστατο αυτό εκκλησάκι βρίσκεται στη διασταύρωση Κατούνας-Κωνωπίνας. Είναι ένα ακόμη πανέμορφο ξωκλήσι της Κατούνας, αφιερωμένο στη μνήμη του Κοσμά του Αιτωλού, του εθναποστόλου και εθνομάρτυρα που έσωσε το γένος των Ελλήνων από τον πλήρη αφανισμό και του Αγίου Νεκταρίου. Στις 24 Αυγούστου, ημέρα μνήμης του Αγίου Κοσμά πανηγυρίζει και συγκεντρώνει πλήθος κόσμου.



8. Αγία Δευτέρα

Βορειοδυτικά της Κατούνας, στο δρόμο προς το χωριό Τρύφου, βρίσκεται το η εκκλησία της Αγίας Δευτέρας ή Παναγία Δευτέρα Κατούνας που χτίστηκε το 1594 και παλιότερα ήταν μοναστήρι. Εκκλησίες αφιερωμένες στην Αγία Δευτέρα βρίσκουμε μόνο στο Ξηρόμερο. Το όνομα πιθανώς οφείλεται στη λειτουργία που γινόταν τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα ή σε ανάμνηση μιας νίκης των Ξηρομεριτών εναντίον των Τούρκων το 1585 γύρω από τα υψώματα του μοναστηριού, τη Δευτέρα του Πάσχα. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας το μοναστήρι γνώρισε τη βαρβαρότητα των Τούρκων κατακτητών. Οι ηγούμενοι και μοναχοί της μονής συνεργάζονταν με τους Βενετούς που κατείχαν τα Επτάνησα διατρέχοντας σοβαρούς κινδύνους γιατί έδιναν πληροφορίες για τη διακίνηση των τουρκικών στρατευμάτων. Σύμφωνα με την παράδοση, ένας ηγούμενος της μονής που ονομαζόταν Ραφαήλ πλήρωσε με τη ζωή του τη δράση του εναντίον των Τούρκων. Αναφέρεται ότι οι Τούρκοι τον κρέμασαν στην αυλή του μοναστηριού. Λέγεται ότι ένα πουρνάρι που ήταν φυτρωμένο στον τόπο της εκτέλεσης ξεράθηκε αμέσως μετά από αυτήν. Στη Μονή αυτή έγινε η κήρυξη της Επανάστασης στις 6 Μαΐου 1821 από τους Ξηρομερίτες με επικεφαλής τον Γιώργο Βαρνακιώτη. Πρόσφατα έγινε ανακαίνισή και διαμόρφωση του χώρου γύρω από αυτό. Στις 8 Σεπτεμβρίου ημέρα της γεννήσεως της Θεοτόκου, πανηγυρίζει η Ιερά μονή Παναγία η Αγία Δευτέρα.



ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΟΥΝΑΣ. ΣΧΟΛ. ΕΤΟΥΣ 2006-07