Τὸ Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας εἶναι ἐκεῖνο ποὺ ἀνακαινίζει τὴν ὕπαρξή μας, μᾶς ἁγιάζει καί μᾶς βοηθεῖ νά ζήσουμε λειτουργικά κατ' ἐξοχήν τό Σταυρικό Πάθος καί τή ζωηφόρο τοῦ Κυρίου μας Ἀνάσταση. Ὅταν κοινωνοῦμε λαμβάνουμε μέσα μας τό ἀληθινό Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Διότι, ὅπως πιστεύει, διδάσκει καί ζεῖ ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ὁ ἄρτος καί ὁ οἶνος, μέ τήν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κατά τήν τέλεση τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας, καθαγιάζονται σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ.
Τό Σῶμα
καί τό Αἷμα
τοῦ
Κυρίου μας ἐξαλείφει
τίς ἁμαρτίες,
καθαρίζει τή συνείδηση, αὐξάνει τήν πίστη, θερμαίνει τήν ἀγάπη,
στερεώνει τήν ἐλπίδα,
στηρίζει τούς ὀλιγοψύχους,
χαροποιεῖ
τούς θλιμμένους, ἀφυπνίζει καί κινητοποιεῖ
τούς ἀμελεῖς,
θεραπεύει τούς ἀσθενεῖς, «πλουτίζει» τούς φτωχούς,
«χορταίνει» τούς πεινασμένους, «ντύνει» τούς γυμνούς, «ἀναπαύει»
τούς κουρασμένους. Ἡ Θεία Κοινωνία μᾶς
κρατᾶ
ἑνωμένους
μέ τόν Χριστό: «ὁ τρώγων μου τήν σάρκα καί πίνων μου τό
Αἷμα
ἐν
ἐμοί
μένει κἀγώ
ἐν
αὐτῷ».
Ὅμως,
πῶς
θὰ
πλησιάσουμε τὸ
Ἅγιο
Ποτήριο; Τὸ
πνευματικὸ
αὐτὸ
ἐρώτημα
μᾶς
βασανίζει ὅλους.
Τὰ
Ἱερὰ
Κείμενα τῆς
Πίστεώς μας ὁμιλοῦν
ξεκάθαρα γιὰ
τὴν
πνευματικὴ
προετοιμασία ποὺ ἀπαιτεῖται πρὶν κοινωνήσουμε, γιά τήν εὐλάβεια
καί τό φόβο Θεοῦ πού πρέπει νά χαρακτηρίζουν τόν
προσερχόμενο πιστό καί τήν εὐχαριστιακή μας στάση μετά τήν θεία
Μετάληψη.
2. Στην προετοιμασία τοῦ
χριστιανοῦ
καθοριστικό ρόλο ἔχει τό πρόσωπο τοῦ Πνευματικοῦ
Πατέρα. Ἐκεῖνος
ἔχει
τήν εὐθύνη
ὁλόκληρης
τῆς
πνευματικῆς
πορείας τοῦ
πιστοῦ
καί ἄρα
ἐκεῖνος
ρυθμίζει καί τή συχνότητα τῆς προσέλευσής του στό ποτήριο τῆς
ζωῆς.
3. Ἡ ἐξομολόγηση εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση πρὶν
μεταλάβουμε. Ἐκτὸς
ἂν
ὁ
πνευματικὸς
ὁρίσει
ἀλλιῶς.
Τό μυστήριο τῆς
Μετανοίας καί Ἐξομολογήσεως
εἶναι
τό μόνο πού μᾶς
καθαρίζει ἀπό
τήν ἁμαρτία
καί μᾶς
προετοιμάζει νά δεχθοῦμε τόν ἴδιο τόν Κύριο.
4. Πρὶν Κοινωνήσουμε, ἐπιδιώκουμε
νὰ συγχωρηθοῦμε τουλάχιστον μὲ
τά μέλη τῆς
οἰκογενείας
μας καί μέ τούς συγγενεῖς μας. Ἡ Θεία Κοινωνία εἶναι
μυστήριο ἀγάπης
καί ἑνότητας
τῶν
πιστῶν
ἐν
Χριστῷ.
5. Ἡ νηστεία τῶν
τροφῶν
καὶ
ἡ
«κατὰ
τὸ
δυνατὸν»
ἐγκράτεια
εἶναι
ἀναγκαία
καὶ
τὰ
κανονίζει προσωπικὰ γιὰ κάθε πιστό μόνον ὁ
πνευματικός, ἀνάλογα
μὲ
τὴν
ἡλικία
καὶ
τὴν
κατάσταση τῆς
ὑγείας
τοῦ
καθενός.
6. Ἀποβραδὺς διαβάζουμε τὴν
Ἀκολουθία
τῆς
Μεταλήψεως στὸ
σπίτι μας ἤ
κάποια περικοπή ἀπό τὴν Ἁγία Γραφή. Κοιμόμαστε ἐπίσης
νωρὶς
καὶ
ξυπνᾶμε
πρωῒ,
για νὰ
μεταβοῦμε
στὸ
Ναὸ,
ποὺ
θὰ
λειτουργηθοῦμε
καὶ
θὰ
Κοινωνήσουμε. Ὅσο
πιὸ
πρωῒ
προσέλθουμε στή θεία λατρεία, τόσο καλύτερα θὰ βιώσουμε προσωπικὰ
τό σωτηριῶδες
Μυστήριο.
Τήν ὥρα τῆς Θείας Κοινωνίας
1. Ὅταν εἶναι νὰ Κοινωνήσουμε ἤ ἔστω νὰ πάρουμε ἀντίδωρο, δὲν παίρνουμε ποτὲ πρωινὸ στὸ σπίτι μας πρίν, οὔτε πίνουμε ροφήματα.
2. Τὸ ντύσιμό μας καὶ
ἡ
φροντίδα τοῦ
προσώπου μας ἂς
εἶναι προσεκτική,
τουλάχιστον ἐκείνη
τὴν
ἡμέρα,
ὥστε
νὰ
μὴν
σκανδαλίσουμε κανέναν μέσα στὸ Ναό.
3. Κατὰ
τὴν
στιγμὴ
τῆς
ἐκφωνήσεως
ἀπὸ
τὸν
ἱερέα: «Μετὰ
φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ
ἀγάπης
προσέλθετε», μὴ βιαστοῦμε
νὰ
σπεύσουμε νά Κοινωνήσουμε. Εἶναι
καλὴ
ἡ
συνήθεια νὰ
δίνουμε προβάδισμα στὰ παιδιά, στούς ἐφήβους
καί στούς γέροντες. Ἡ ἀταξία εἶναι δεῖγμα περιφρόνησης τῶν
Ἁγίων
Μυστηρίων. Ἄς
ἔχουμε
πάντα κατά νοῦ,
ὅτι
δέν μεταλαμβάνουμε ἁπλά, ἀλλά μέ τήν θεία κοινωνία ἑνώνεται
ὁ
καθένας μας μέ τόν Ἴδιο τόν Κύριο καί ταυτόχρονα οἱ
πιστοί ἑνώνονται
καί μεταξύ τους σέ ἕνα σῶμα πνευματικό. Ἐκείνη
τήν ὥρα
δέν βρισκόμαστε στήν γῆ, ἀλλά στόν οὐρανό,
ὅπου
δέν χωροῦν
θόρυβοι, ἀταξία
καί βιασύνες, ὅπως
χαρακτηριστικά τονίζει ὁ ἱερός Χρυσόστομος.
4. Ἀναμένοντας μέ φόβο καί καθαρή συνείδηση τη σειρά
μας νά μεταλάβουμε, χωρίς νά ποδοπατοῦμε καί νά σπρώχνουμε, ἄς
θυμηθοῦμε
τό γεγονός τοῦ
Μυστικοῦ
Δείπνου καί ἄς
ψελλίσουμε τό τροπάριο: «Τοῦ Δείπνου σου τοῦ
μυστικοῦ
σήμερον, Υἱὲ Θεοῦ,
κοινωνόν με παράλαβε· οὐ μὴ
γὰρ
τοῖς
ἐχθροῖς
σου τὸ
μυστήριον εἴπω· οὐ
φίλημά σοι δώσω, καθάπερ ὁ Ἰούδας· ἀλλ᾿
ὡς
ὁ
Ληστὴς
ὁμολογῶ
σοι· Μνήσθητί μου, Κύριε, ἐν τῇ
βασιλείᾳ
σου».
5. Τήν ἱερή
ἐκείνη
στιγμή τῆς Θείας Μεταλήψεως κρατᾶμε
μέ τά δύο χέρια μας τό μάκτρο (κόκκινο μαντήλι) κάτω ἀπό
τό πηγούνι μας, κοιτάζουμε ψηλά, δέν σκύβουμε τό κεφάλι, καί λέμε μεγαλοφώνως
τό ὄνομά
μας, ἔστω
κι ἄν
τό γνωρίζει ἤδη
ὁ
Ἱερέας.
Μετά τήν Θεία Κοινωνία
1. Μετὰ τὴν Θεία Κοινωνία δέν φεύγουμε τρέχοντας ἀπὸ τὸ Ναό. Ἐπιστρέφουμε μέ εὐλάβεια στὴ θέση μας καὶ περιμένουμε νὰ τελειώσει ἡ Θεία Λειτουργία, ὥστε νὰ βιώσουμε καλύτερα τὸ Μυστήριο τῆς Ζωῆς στό ὁποῖο προσήλθαμε. Θὰ βοηθηθοῦμε πολὺ καὶ θὰ νιώσουμε ἀνέκφραστη ἐσωτερική εὐφροσύνη ἂν στὸ σπίτι μας, μετὰ τὴν ἐπιστροφή μας, διαβάσουμε ἀπὸ τὴν Ἀκολουθία τῆς Μεταλήψεως, τὰ «μετὰ τὴν Θεία Κοινωνία».
2. Ἑάν χρειάζεται προετοιμασία γιά νά
προσέλθουμε στήν θεία Κοινωνία, χρειάζεται ἀνάλογη ἐπαγρύπνηση καί πνευματική φροντίδα καί
μετά τήν θεία Λειτουργία, γιά νά μήν φανοῦμε ἀνάξιοι τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέει: «Ἄκουσες
στό Ναό ὕμνους ἱερούς,
ἀπόλαυσες
τήν βασιλική Τράπεζα, γέμισες ἀπό τό Άγιον Πνεῦμα,
συνέψαλες μέ τά Σεραφείμ, ἔγινες κοινωνός τῶν
οὐρανίων
Δυνάμεων. Λοιπόν, μήν πετάξεις τόση χαρά, μήν διασκορπίσεις τόν θησαυρό. Ἄς
εἶναι
τά ἔργα
μας μετά τήν θεία Κοινωνία ἀντάξια τῆς
ἀγάπης
τοῦ
Θεοῦ». Μέ τόν τρόπο αὐτό
θά ἔχουμε
πάντα ἔνοικο
μέσα μας τόν Χριστό.
...
Μέ τήν
εὐχή
τοῦ
Πνευματικοῦ
σας προσέλθετε μέ συντριβή, μετάνοια καί πολλή ἀγάπη γιά τό Χριστό καί τούς ἀνθρώπους
νά κοινωνήσετε τό πανάγιο σῶμα καί τό αἷμα
τοῦ
Σωτῆρος
Χριστοῦ.
Ο πνευματικός καθορίζει
κάθε πότε θα κοινωνάη ο πιστός
- Γέροντα, ο Απόστολος Παύλος γράφει: «Ο εσθίων και πίνων αναξίως κρίμα εαυτώ εσθίει και πίνει»[10]. Πότε κοινωνάει κανείς «αναξίως»;
- Βασικά πρέπει να προσερχώμαστε στην θεία Κοινωνία έχοντα συναίσθηση της αναξιότητός μας. Ο Χριστός ζητά από μας την συντριβή και την ταπείνωση. Όταν υπάρχη κάτι που ενοχλεί την συνείδησή μας, πρέπει να το τακτοποιούμε. Αν π.χ. μαλώσαμε με κάποιον, πρέπει να συμφιλιωθούμε μαζί του και ύστερα να κοινωνήσουμε..
- Γέροντα, μερικοί, ενώ έχουν ευλογία από τον πνευματικό να κοινωνήσουν, διστάζουν.
- Δεν θα ρυθμίση κανείς μόνος του, αν θα κοινωνήση ή όχι. Αν μόνος του αποφασίζη να κοινωνήση ή να μην κοινωνήση, θα το εκμεταλλευτή ο διάβολος και θα του ανοίξη δουλειά. Πολλές φορές νομίζουμε ότι είμαστε άξιοι, ενώ δεν είμαστε, ή άλλοτε σύμφωνα με τον νόμο πράγματι δεν είμαστε άξιοι, αλλά σύμφωνα με το πνεύμα των Αγίων Πατέρων χρειάζεται η θεία μετάγγιση για νοσηλεία και η θεία παρηγοριά, γιατί από την πολλή συντριβή της μετανοίας μπορεί να έρθη από τα δεξιά ο εχθρός και να μας ρίξη σε απόγνωση.
- Δηλαδή, Γέροντα, κάθε πότε πρέπει να κοινωνάη κανείς;
- Το κάθε πότε πρέπει να κοινωνάη κανείς και το πόσο πρέπει να νηστεύη πριν από τη θεία Κοινωνία δεν μπαίνουν σε καλούπι. Ο πνευματικός θα καθορίζη με διάκριση κάθε πότε θα κοινωνάη και πόσο θα νηστεύη, ανάλογα με την αντοχή που έχει. Παράλληλα θα τον οδηγή και στην πνευματική νηστεία, την αποχή από τα πάθη, ρυθμίζοντάς την και αυτήν ανάλογα με την πνευματική του ευαισθησία, ανάλογα δηλαδή με το πόσο συναισθάνεται το σφάλμα του, και έχοντας υπ' όψιν του το κακό που μπορεί να κάνη ο εχθρός πολεμώντας μια ευαίσθητη ψυχή, για να την φέρη σε απόγνωση. Σε πτώσεις λ.χ. σαρκικές, για τις οποίες δίνεται κανόνας σαράντα ημερών αποχής από την θεία Κοινωνία, μπορεί ο διάβολος να ρίξη πάλι την ψυχή στις τριάντα πέντε ημέρες και, αν δοθή νέος κανόνας σαράντα ημερών, ο διάβολος θα πάρη φαλάγγι την ψυχή, οπότε ζαλίζεται και απελπίζεται. Σ' αυτές τις περιπτώσεις μπορεί ο πνευματικός, μετά τον πρώτο κανόνα, να πη: «κοίταξε, πρόσεξε μια εβδομάδα και να κοινωνήσης», και ύστερα να κοινωνάη συνέχεια σε κάθε θεία Λειτουργία, για να μπορέση να πάρη επάνω της η ψυχή και να πάη ο διάβολος πέρα. Ένας πάλι που ζη πνευματική και προσεκτική ζωή θα προσέρχεται στο μυστήριο, όποτε αισθάνεται την θεία Κοινωνία ως ανάγκη και όχι από συνήθεια, αλλά και αυτό θα γίνεται με την ευλογία του πνευματικού του.( Γερ. Παϊσίου ΑΓΙΟΡΕΊΤΟΥ)