ΝΚ – Γέροντα, εσείς πρoΐστασθε εδώ και αρκετά χρόνια πνευματικά του κοινοβίου της Σιμωνόπετρας και θέλουμε να μας πείτε από την εμπειρία σας ως πνευματικός:
Τελικά τι χρειάζεται, ποια είναι η ουσία του πράγματος που χρειάζεται ο άνθρωπος για να να προχωρήσει στην πνευματική ζωή; Και διαφέρουν οι απαιτήσεις της πνευματικής ζωής από τα παλαιότερα χρόνια με τις απαιτήσεις της πνευματικής ζωής σήμερα; Αυτό είναι ένα πράγμα που απασχολεί πολλούς.
ΓΕ – Βεβαίως δεν υπάρχει μια συνταγή για την πνευματική ζωή.
Ο άνθρωπος πρέπει να ξεκαθαρίσει με σαφήνεια μέσα του, κατά τη γνώμη μου, δύο πράγματα. Το ένα είναι ότι την πνευματική ζωή κάποιος την επιθυμεί, δηλαδή ο άνθρωπος, ο πιστός, ο μοναχός, και δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ του μοναχού και του πιστού όσον αφορά την επιθυμία, τον πόθο, όπως λέμε, της πνευματικής ζωής, διότι κάθε άνθρωπος έχει αυτό τον έμφυτο πόθο της στροφής προς τον Θεό. Αυτό είναι κλασικό και δεν διαψεύδεται από κανέναν. Το πρώτο είναι αυτό, αλλά υπάρχει και ο άλλος πόλος. Αυτός που δίνει την πνευματική ζωή, δηλαδή ο Θεός. Ένας επιθυμεί και ο άλλος δίνει. Επομένως η πνευματική ζωή είναι μία δωρεά στον άνθρωπο από τον Ίδιο τον Θεό. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία, για να αποσαφηνίζει ο άνθρωπος μέσα του τι επιδιώκει στην πνευματική ζωή.
Η πνευματική ζωή είναι η ζωή του πνεύματος, αυτό που μας χαρίζει το Άγιο Πνεύμα. Άλλωστε είναι τόσο γνωστό, βιβλικώς και πατερικώς, ότι η ζωή είναι μία Χάρις, μία χαρά, μία ευλογία, ένα χάρισμα που δίνεται στον άνθρωπο, μία δωρεά• εξάλλου δωρεάν είναι η σωτηρία μας. Και για αυτό τον λόγο δεν πρέπει να μπερδεύεται ο άνθρωπος και να αναζητεί πράγματα, τα οποία ποτέ δεν θα τα πετύχει. Τι ζητάει λοιπόν ο Θεός από τον άνθρωπο; Ζητάει τον κόπο του. Κοπιάζεις; «Τα καλά κόποις κτώνται», λέει το αρχαίο ρητό. Κοπιάζεις; Ο Θεός θα σου χαρίσει την πνευματική ζωή. Πόσο κοπιάζεις; Όσο μπορείς. Δεν υπάρχει ένας κώδικας, δεν υπάρχει μία, ας πούμε, μέθοδος, στην οποία θα πεις: ξέρεις, άμα κάνεις αυτά, έχεις την πνευματική ζωή. Μπορεί να μην κάνεις τίποτα και να έχεις την πνευματική ζωή, διότι π.χ. είσαι ταπεινός, διότι έχεις χάρισμα από τους γονείς σου να έχεις καθαρή καρδιά. Κόπος; Ο κόπος είναι ότι κρατάς την καθαρή καρδιά σου. Αυτός είναι ο κόπος σου. Άλλος κοπιάζει, άλλος ασκείται και κοπιάζει, διότι είτε μπορεί είτε χρειάζεται να κοπιάσει για τα πάθη του και για τις αμαρτίες του.
Και επομένως αυτό που ζητάει, όπως λέει και ο γέροντας Αιμιλιανός, διότι δεν είναι δικά μου λόγια αυτά, είναι μια βιωματική εμπειρία. Ο γέροντας λέει, για να ξεκινήσεις την πνευματική ζωή χρειάζεται να καταλάβεις ότι είσαι αμαρτωλός. Μα πώς το καταλαβαίνεις αυτό; Δεν μπορείς και αυτό να το καταλάβεις ακόμα! Λες ότι είμαι αμαρτωλός αλλά δεν το αισθάνεσαι! Τι μπορείς να αισθανθείς; Τον κόπο! Π.χ. η εκκλησία έχει κανόνες. Γιατί τους έχει; Για να σε βοηθήσει. Λέει, να πας στην εκκλησία. Είναι κόπος την Κυριακή, στην σύγχρονη εποχή να πας στην εκκλησία. Αν εντάξεις μέσα και τον κόπο αυτόν, καταλαβαίνεις ότι αυτό χρειάζεται ο Θεός από σένα. Και δεν χρειάζεται να πεις, «θα ακολουθήσω μία μέθοδο στην πνευματική ζωή». Η πνευματική ζωή είναι ποικιλία χάριτος του Θεού και θα δοθεί στον καθένα που κοπιάζει με ταπεινή και απλή καρδιά, χωρίς να αποβλέπει ότι οπωσδήποτε το αντάλλαγμα του κόπου του θα είναι αυτή η πνευματική ζωή. Θα είναι η πνευματική ζωή που του χρειάζεται, που την αντέχει, που την δέχεται.
Διότι ο Απόστολος Παύλος λέει: επιδιώκετε, διώκετε τα χαρίσματα και τα μείζονα χαρίσματα. Γιατί, λέει, διώκετε αυτά και τα μείζονα, δηλαδή δεν λέει για όλους! Άλλος αυτό, άλλος εκείνο, μείζον δε η αγάπη. Για να αποκτήσεις αυτή την αγάπη όμως πρέπει να δώσεις τα πάντα από τον εαυτό σου. Ο Θεός είναι μπροστά σου και δίνει κατά την επιθυμία σου, κατά τον κόπο σου, κατά την χωρητικότητα, όσο αντέχεις• σου λέει, «παιδί μου δεν χρειάζεσαι περισσότερο εσύ, ούτε πνεύμα, ούτε κάτι άλλο, διότι θα πάρουν τα μυαλά σου αέρα π.χ. ή δεν θα σε ωφελήσει εκεί ή θα πέσεις από κει. Τώρα θα κάνουμε αυτό». Γι’ αυτό λοιπόν να το ξεκαθαρίσουμε και να το απλοποιήσουμε για τους ανθρώπους: υπάρχει αυτός που επιθυμεί και αυτός που δίνει. Ο Θεός έχει τους θησαυρούς. Εμείς τι κάνουμε; Κοπιάζουμε! Δίνουμε τον κόπο και τον ιδρώτα μας. Αυτό βλέπει ο Θεός και μας ετοιμάζει και για την πνευματική ζωή και για την βασιλεία.
